فعالیت
پرورشدهندگان گل و گیاه، روشهای متفاوتی برای ازدیاد (تکثیر) گیاهان به کار میبرند. با این کار، آنها میتوانند تعداد فراوانی گل و گیاه تولید کنند. با مراجعه به مراکز پرورش گل و گیاه به طور گروهی این روشها را از نزدیک مشاهده، و گزارشی دراین باره تهیه کنید و در کلاس ارائه دهید.
پاسخ و توضیح فعالیت صفحه 69 علوم هشتم
پرورشدهندگان گیاهان از انواع روشهای **تولیدمثل غیرجنسی (تکثیر رویشی)** برای تولید تعداد زیاد و سریع گیاهان با ویژگیهای مورد نظر استفاده میکنند. این روشها از نظر ژنتیکی گیاهانی **مشابه والد** تولید میکنند. 🌿
---
## روشهای رایج تکثیر غیرجنسی گیاهان
1. **قلمهزدن (Cutting):**
* **شرح:** یک قطعه از ساقه، ریشه یا برگ گیاه (مانند حسن یوسف یا رز) را جدا کرده و در محیط مناسب (آب یا خاک مرطوب) میکارند.
* **مزیت:** سادهترین روش است و گیاهان کاملاً مشابه والد تولید میشوند.
2. **خواباندن (Layering):**
* **شرح:** شاخهای از گیاه را خم کرده و قسمتی از آن را در خاک قرار میدهند تا ریشه بزند، بدون اینکه از گیاه اصلی جدا شود. پس از ریشهزایی، شاخه را قطع میکنند (مانند یاس یا انگور).
* **مزیت:** نرخ موفقیت بالاتری دارد.
3. **پیوند زدن (Grafting):**
* **شرح:** بخشی از یک گیاه (جوانه یا شاخه) را روی ریشه یا ساقه یک گیاه دیگر قرار میدهند تا با هم جوش بخورند و رشد کنند.
* **مزیت:** برای ترکیب ویژگیهای مطلوب (مثلاً پیوند درخت میوه باکیفیت روی یک ریشه مقاوم به بیماری) یا تکثیر گیاهانی که با قلمه سخت تکثیر میشوند، استفاده میشود.
4. **کشت بافت (Tissue Culture):**
* **شرح:** تکثیر در مقیاس بسیار وسیع در آزمایشگاه. بافتهای کوچک گیاهی را در محیط استریل و با مواد غذایی و هورمونی مناسب در لوله آزمایش رشد میدهند.
* **مزیت:** تولید میلیونها گیاه مشابه در فضایی کوچک و در مدت کوتاه.
**گزارش کلاسی:** گزارش شما باید شامل تصاویر یا ترسیماتی از این روشها باشد و تأکید کند که این روشها برای تولید انبوه گیاهان با **کیفیت ثابت** (همسانسازی ژنتیکی) در صنعت گل و گیاه بسیار مهم هستند.